Tác động của hạt vi nhựa đến sức khoẻ con người
Hạt vi nhựa, hay còn gọi là microplastics, là những hạt nhựa có kích thước nhỏ hơn 5mm, xuất hiện trong môi trường tự nhiên như trong nước, đất, không khí và thậm chí trong cả những vật thể sống. Những hạt vi nhựa này chủ yếu phát sinh từ việc phân hủy của các sản phẩm nhựa lớn, hoặc từ các vật dụng sử dụng một lần như túi ni lông, chai nhựa, thậm chí trong sản phẩm mỹ phẩm. Mặc dù chúng rất nhỏ bé, nhưng tác động của chúng đối với sức khỏe con người lại vô cùng nghiêm trọng và đang là một vấn đề được quan tâm lớn trên toàn cầu.
1. Hấp thụ vào cơ thể qua đường tiêu hóa và hô hấp
Hạt vi nhựa có thể xâm nhập vào cơ thể con người thông qua các con đường khác nhau, đặc biệt là qua thức ăn và nước uống. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các loại hải sản, như cá, tôm, và sò, có thể chứa hạt vi nhựa do chúng ăn phải những hạt này trong môi trường biển. Khi con người tiêu thụ những loại thực phẩm này, vi nhựa cũng theo đó vào cơ thể. Hơn nữa, vi nhựa cũng có thể được hít vào qua không khí, đặc biệt trong các khu vực đô thị, nơi có mật độ nhựa cao trong môi trường.
2. Tác động đối với hệ tiêu hóa
Khi hạt vi nhựa đi vào cơ thể qua đường tiêu hóa, chúng có thể gây tổn thương cho các tế bào của niêm mạc dạ dày và ruột. Các hạt vi nhựa không thể bị tiêu hóa, và khi tích tụ trong cơ thể, chúng có thể gây viêm nhiễm hoặc thậm chí làm tăng nguy cơ ung thư. Nghiên cứu trên động vật cho thấy vi nhựa có thể làm giảm khả năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển của các tế bào và mô trong cơ thể.
3. Tác động đến hệ thần kinh
Một trong những mối nguy hiểm lâu dài của hạt vi nhựa là khả năng tác động đến hệ thần kinh. Các chất phụ gia có trong nhựa, như bisphenol A (BPA) và phthalates, có thể theo vi nhựa xâm nhập vào cơ thể và gây ra những tác động xấu. BPA, ví dụ, đã được chứng minh là có thể làm thay đổi hormone trong cơ thể, ảnh hưởng đến chức năng thần kinh và khả năng sinh sản. Các nghiên cứu trên động vật cho thấy sự tiếp xúc với vi nhựa có thể gây rối loạn trong quá trình phát triển não bộ và làm giảm khả năng nhận thức.
4. Tác động đến hệ miễn dịch
Vi nhựa cũng có thể tác động tiêu cực đến hệ miễn dịch của cơ thể. Các hạt vi nhựa có thể mang theo những hóa chất độc hại từ môi trường, và khi chúng xâm nhập vào cơ thể, chúng có thể gây ra các phản ứng miễn dịch bất thường. Điều này có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tự miễn, viêm khớp, và các bệnh lý khác liên quan đến hệ miễn dịch.
5. Tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư
Mặc dù mối liên hệ giữa vi nhựa và ung thư chưa được nghiên cứu đầy đủ, nhưng nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những hóa chất đi kèm với vi nhựa có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư. Các chất hóa học như BPA, phthalates và các hợp chất khác có thể gây đột biến gen, làm thay đổi DNA và kích thích sự phát triển của các tế bào ung thư.
6. Tác động đối với phụ nữ mang thai và trẻ em
Phụ nữ mang thai và trẻ em là những đối tượng dễ bị tổn thương trước tác động của vi nhựa. Các hóa chất độc hại từ vi nhựa có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, gây ra các vấn đề về sinh sản, và làm tăng nguy cơ sảy thai hoặc sinh non. Trẻ em, đặc biệt là những em nhỏ trong độ tuổi phát triển, có thể bị ảnh hưởng nặng nề bởi vi nhựa vì chúng có hệ thống miễn dịch và cơ quan nội tạng còn yếu. Vi nhựa có thể gây rối loạn trong phát triển thần kinh, giảm khả năng học hỏi và ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
7. Tác động đối với môi trường sống
Ngoài việc ảnh hưởng đến sức khỏe con người, vi nhựa còn gây ra những tác động tiêu cực đối với hệ sinh thái. Vi nhựa có thể xâm nhập vào môi trường sống của động vật và thực vật, gây hại cho hệ sinh thái và làm suy giảm chất lượng sống của các loài sinh vật. Khi động vật ăn phải vi nhựa, chúng có thể mắc các bệnh nghiêm trọng hoặc chết. Đồng thời, hạt vi nhựa cũng có thể tích tụ trong đất, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng và hệ sinh thái đất.
Tác động của vi nhựa đối với sức khỏe con người là một vấn đề đáng lo ngại và cần được nghiên cứu và giải quyết một cách nghiêm túc. Việc giảm thiểu sự tiếp xúc với vi nhựa, bao gồm việc giảm sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần, tăng cường các biện pháp bảo vệ sức khỏe và môi trường, là cực kỳ quan trọng. Cùng BlueSky Việt Nam hành động ngay để bảo vệ sức khỏe của chính mình và của thế hệ tương lai.
Bài viết liên quan
Nhựa thân thiện với môi trường: Ưu điểm và ứng dụng
13/03/2025
Nhựa thân thiện với môi trường không chỉ là một xu hướng nhất thời mà đã trở thành nhu cầu tất yếu trong bối cảnh ô nhiễm nhựa và biến đổi khí hậu. Những tiến bộ về công nghệ sinh học, vật liệu học đang mở ra cơ hội lớn cho ngành công nghiệp sản…
Những loại nhựa thân thiện với môi trường phổ biến hiện nay
07/03/2025
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và áp lực môi trường ngày càng gia tăng, việc tìm kiếm những giải pháp bền vững trong đời sống hằng ngày là vô cùng cần thiết. Nhựa – một loại vật liệu quen thuộc và phổ biến trên khắp thế giới – đang đối mặt với nhiều…
Kinh tế tuần hoàn: Xu hướng phát triển bền vững
03/03/2025
Kinh tế tuần hoàn (circular economy) đang nổi lên như một mô hình phát triển bền vững và lâu dài, thay thế dần các mô hình kinh tế tuyến tính truyền thống vốn dẫn đến lãng phí tài nguyên và gây ra nhiều áp lực cho môi trường. Đây không chỉ là một xu hướng…
Ống hút nhựa và ống hút giấy
22/02/2025
Ống hút là một vật dụng quen thuộc trong cuộc sống hằng ngày, đặc biệt đối với những người thường xuyên sử dụng đồ uống như trà sữa, cà phê hay nước ngọt. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của xu hướng bảo vệ môi trường, nhiều người bắt đầu cân nhắc giữa việc…
